Ông Atul Tandon - Tổng Giám đốc AstraZeneca Việt Nam và PGS.TS Huỳnh Quyết Thắng, Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội trao Biên bản ghi nhớ hợp tác.

Giải quyết các thách thức y tế quan trọng của Việt Nam thông qua đổi mới sáng tạo

Sáng kiến này được triển khai trong bối cảnh đặc biệt, khi Việt Nam đang đối mặt với áp lực y tế gia tăng từ tốc độ già hóa dân số nhanh và biến đổi khí hậu. Những yếu tố hội tụ này đang thúc đẩy sự gia tăng mạnh các bệnh không lây nhiễm (NCDs) bao gồm bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen suyễn và các loại ung thư, với nhiều bệnh lý hiện xuất hiện ở độ tuổi trẻ hơn trong lực lượng lao động. Thống kê quốc gia cho thấy các bệnh không lây nhiễm chiếm hơn 70% tổng số ca tử vong tại Việt Nam, trong đó 41,5% xảy ra trước tuổi 70. Gánh nặng này còn trầm trọng hơn do chẩn đoán ở giai đoạn muộn làm giảm hiệu quả điều trị và gia tăng chi phí, cùng với sự chênh lệch đáng kể về khả năng tiếp cận sàng lọc, chẩn đoán và điều trị giữa các trung tâm đô thị và các vùng nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa.

Là một phần của Mạng lưới A.Catalyst Network của AstraZeneca, Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Y tế được thành lập nhằm đẩy mạnh các đổi mới sáng tạo y tế dựa trên AI và thúc đẩy khả năng tiếp cận công bằng các giải pháp y tế tiên tiến trên khắp Việt Nam và xa hơn nữa Sáng kiến này minh chứng cho mô hình hợp tác công - tư trong thực tiễn, hỗ trợ trực tiếp tầm nhìn của Chính phủ về đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong y tế như được nêu trong Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Ông Atul Tandon - Tổng Giám đốc AstraZeneca Việt Nam cho biết: Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Y tế này đại diện cho một cột mốc chiến lược trong tầm nhìn của chúng tôi về việc khai thác AI và công nghệ số cho chăm sóc sức khỏe toàn diện trên khắp Việt Nam và khu vực. Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Y tế Việt Nam là thành viên của Mạng lưới A.Catalyst; chúng tôi đang xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ kết nối các doanh nghiệp, nhà nghiên cứu, các tổ chức y tế để thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang lại những hiệu quả và lợi ích thiết thực. Sự hợp tác này đặt Việt Nam ở vị trí tiên phong trong chuyển đổi số y tế; đồng thời giải quyết những thách thức y tế của quốc gia. Thông qua các đối tác chiến lược này, chúng tôi sẽ mang đến các giải pháp số mang tính chuyển đổi, hỗ trợ nhân viên y tế và người dân phát hiện, chẩn đoán và quản lý các bệnh phức tạp như ung thư, tiểu đường, tim mạch và các bệnh về hô hấp, hướng đến mục tiêu chung quan trọng - cải thiện kết quả điều trị cho người bệnh và góp phần gia tăng sự vững chắc của hệ thống y tế cho các thế hệ tương lai".

Ông Atul Tandon - Tổng Giám đốc AstraZeneca Việt Nam phát biểu.

Xây dựng hệ sinh thái toàn diện cho chuyển đổi số y tế

Trọng tâm của sự hợp tác này là Biên bản ghi nhớ (MoU) giữa AstraZeneca và Đại học Bách Khoa Hà Nội thành lập Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Y tế - một thành viên trong Mạng lưới A.Catalyst Network, bao gồm hơn 20 trung tâm trên toàn thế giới.

Trung tâm tại Việt Nam sẽ tập trung vào việc đẩy nhanh ứng dụng AI trong y tế thông qua phòng nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo chuyên phát triển các giải pháp vào thử nghiệm lâm sàng thế hệ mới, khoa học y sinh và nghiên cứu y tế. Nhiệm vụ toàn diện của trung tâm bao gồm:

- Trao đổi tri thức thông qua hợp tác quốc tế: Tạo điều kiện hợp tác và trao đổi chuyên môn với các nhà lãnh đạo y tế toàn cầu.

- Cố vấn và đào tạo: Phát triển năng lực cho sinh viên, nhà nghiên cứu, chuyên gia y tế, công ty start-up và các nhà đổi mới sáng tạo.

- Hỗ trợ thương mại hóa các ý tưởng, giải pháp đổi mới sáng tạo trong y tế: Tạo điều kiện tiếp cận thị trường thông qua các chương trình vốn đầu tư mạo hiểm và tăng tốc.

- Đổi mới số hóa: Triển khai các hệ thống AI và các giải pháp công nghệ tiên tiến được hỗ trợ bởi đội ngũ chuyên gia y tế số để nâng cao cải thiện chăm sóc người bệnh , giám sát từ xa và phân tích dữ liệu.

Trung tâm đã công bố đợt đầu tiên của Chương trình Thúc đẩy Đổi mới Sáng tạo Y tế, với sự tham gia của các công ty khởi nghiệp start-up và nhà nghiên cứu bao gồm TR Corporate, OneMedic, AI4LIFE-chatbot, NTD AI Healthcare, qure.ai và us2.ai. Các tổ chức này sẽ thúc đẩy 10 dự án trải rộng trên tám start-up công nghệ y tế và thiết bị y tế, với các lĩnh vực trọng tâm chiến lược bao gồm:

- Nâng cao chẩn đoán sớm: Tận dụng AI để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm hơn, dễ điều trị hơn.

- Tối ưu hóa điều trị: Cải thiện sự tuân thủ liệu pháp y tế theo hướng dẫn của bộ y tế.

- Xây dựng năng lực: Nâng cao năng lực nghiên cứu, thương mại hóa và tăng cường năng lựccán bộ y tế.

- Nghiên cứu đổi mới: Thúc đẩy nghiên cứu y sinh học hỗ trợ bởi AI cho các bệnh ưu tiên.

Trung tâm sẽ nghiên cứu và phát triển các giải pháp AI phù hợp với các ưu tiên y tế của Việt Nam, đồng thời kết nối với các tổ chức quốc tế như Viện Khoa học và Công nghệ Công nghiệp Tiên tiến Quốc gia (Nhật Bản), Đại học Adelaide, Đại học Washington State, Đại học King's College London, Viện Karolinska và nhiều tổ chức hàng đầu khác để triển khai các chương trình nghiên cứu chung và hỗ trợ thương mại hóa.

PGS.TS Huỳnh Quyết Thắng, Giám đốc ĐHBK Hà Nội chia sẻ thêm: "Sự ra đời của Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Y tế là một cột mốc quan trọng trong sứ mệnh thúc đẩy đổi mới sáng tạo phục vụ xã hội của ĐHBK Hà Nội. Thông qua mối quan hệ đối tác với AstraZeneca, chúng tôi đang xây dựng một hệ sinh thái nơi mà những thành tựu nghiên cứu xuất sắc của chúng tôi về AI và công nghệ được ứng dụng trực tiếp để giải quyết các thách thức y tế của Việt Nam. Sự hợp tác này sẽ hỗ trợ sinh viên và nhà nghiên cứu của chúng tôi phát triển các giải pháp thực tế dựa trên AI đồng thời kết nối họ với chuyên môn và nguồn lực toàn cầu. Cùng nhau, chúng tôi đang xây dựng không chỉ một trung tâm nghiên cứu, mà là một hệ sinh thái để đổi mới cách thức triển khai các dịch vụ y tế và nâng cao sức khỏe người dân trên cả nước"

Xây dựng trên nền tảng thành công đã được chứng minh

Trong những năm qua, AstraZeneca đã hợp tác với ngành Y tế Việt Nam, các bệnh viện và tổ chức y tế để triển khai các giải pháp y tế số tại các bệnh viện trung ương và địa phương. Các sáng kiến này bao gồm Chương trình Chuyển đổi số vì sức khỏe Phổi do Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam khởi xướng, đã thực hiện sàng lọc X-quang ngực hỗ trợ bởi AI cho hơn 100.000 cá nhân, phát hiện hàng nghìn người có nốt phổi nguy cơ cao và những người có nguy cơ cao mắc bệnh lao; giải pháp siêu âm tim AI tại Bệnh viện đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Chợ Rẫy. Các giải pháp này đã mang lại lợi ích thiết thực cho người bệnh  đồng thời đóng góp đáng kể vào sự phát triển của hệ thống y tế Việt Nam, thiết lập nền tảng vững chắc cho Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Y tế mới.

Tại sự kiện ra mắt Trung tâm Đổi mới sáng tạo, các công ty công nghệ y tế đã giới thiệu và cho người dân trải nghiệm thực tế các công nghệ y tế hỗ trợ bởi AI, bao gồm các giải pháp như máy hô hấp ký ứng dụng AI, chụp nhũ ảnh và X-quang ngực hỗ trợ bởi AI, hệ thống AI-ECG, siêu âm tim AI, chatbot y tế AI, máy soi cổ tử cung ứng dụng Ai, và hệ thống y tế từ xa (Telehealth Evibody) từ nhiều đối tác trong nước & quốc tế. 

Tại chương trình, 2.000 người đã được sàng lọc sức khỏe sử dụng công nghệ y tế chuẩn, xét nghiệm máu và các giải pháp AI đã đề cập như AI chẩn đoán hình ảnh, chatbot y tế./.

Sơn Tùng