Sáng 25/7, tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, Hội thảo khoa học quốc gia năm 2025 với chủ đề “Khai thác giá trị văn hoá trong phát triển sản phẩm du lịch đặc thù” đã quy tụ hơn 160 tham luận từ 22 trường đại học và viện nghiên cứu trên cả nước. Sự kiện là diễn đàn học thuật uy tín, nơi hội tụ trí tuệ, sáng kiến và kinh nghiệm thực tiễn của các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp nhằm tìm ra lời giải cho bài toán phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hóa.

Văn hóa – Nền tảng cho bản sắc du lịch Việt

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Trần Ái Cầm, Hiệu trưởng Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, khẳng định: “Du lịch hiện nay không chỉ là hành trình khám phá cảnh quan, mà còn là hành trình trải nghiệm chiều sâu văn hóa. Tuy nhiên, việc chuyển hóa tài nguyên văn hóa thành sản phẩm du lịch hấp dẫn và có giá trị kinh tế cao vẫn còn là một điểm nghẽn”.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa trong chiến lược phát triển du lịch, PGS.TS. Lê Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ, Đào tạo và Môi trường (Bộ VH-TT&DL), cho biết: nhiều sản phẩm du lịch đặc thù đã được nghiên cứu và phát triển, từng bước tạo dựng thương hiệu cho các điểm đến trên cả nước. Tuy nhiên, ông cũng đặt ra những trăn trở: “Làm sao để khai thác văn hóa mà không làm phai nhạt bản sắc? Làm sao để phát triển sản phẩm đặc thù vừa hấp dẫn thị trường, vừa bảo tồn được di sản?”

Ông nhấn mạnh: Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt, dấu ấn văn hóa chính là yếu tố tạo nên sự khác biệt và nâng cao năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam. Đó cũng là công cụ hiệu quả để lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thân thiện, đổi mới và đậm đà bản sắc.

Từ lý luận đến thực tiễn: Đa góc nhìn - Nhiều giải pháp

Hội thảo trình bày nhiều tham luận chuyên sâu, nổi bật như: “Phát triển sản phẩm du lịch đặc thù dựa trên đột phá tư duy và đổi mới sáng tạo” - PGS.TS. Phạm Trung Lương; “Khai thác giá trị di sản gắn với công nghiệp văn hóa địa phương - Trường hợp Tiền Giang và Đồng Tháp” – PGS.TS. Huỳnh Quốc Thắng; “Phát triển du lịch danh nhân, khoa bảng tại Hưng Yên từ di sản văn hóa” - PGS.TS. Nguyễn Đức Thắng.

Ngoài phiên toàn thể, hội thảo còn tổ chức ba tiểu ban chuyên đề bàn về lý luận, hiện trạng và định hướng phát triển sản phẩm du lịch đặc thù tại các địa phương. Các chuyên gia không chỉ phân tích thế mạnh - hạn chế trong việc khai thác tài nguyên văn hóa, mà còn đề xuất các giải pháp đột phá để tạo lợi thế cạnh tranh cho du lịch Việt Nam trên bản đồ quốc tế.

Đào tạo nhân lực: Nút thắt cần tháo gỡ

Một nội dung quan trọng được đặt ra là chất lượng nguồn nhân lực ngành du lịch hiện chưa theo kịp tốc độ phát triển của ngành. PGS.TS. Phạm Trung Lương chỉ ra: nhiều cơ sở đào tạo vẫn nặng lý thuyết, thiếu gắn kết thực tiễn, khiến sinh viên tốt nghiệp khó đáp ứng yêu cầu công việc.

Giải pháp được các chuyên gia kiến nghị là xây dựng chiến lược đào tạo dài hạn, gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp. Cần đổi mới chương trình giảng dạy, tăng cường thực tập, và cập nhật xu hướng du lịch thông minh, du lịch bền vững, ứng dụng công nghệ số trong vận hành và phục vụ.

TS. Trần Ái Cầm cho biết, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành luôn chú trọng mô hình đào tạo gắn liền thực tế. Sinh viên ngành Du lịch được thực hành tại các khách sạn, công ty lữ hành từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, qua đó hình thành tư duy nghề nghiệp và kỹ năng thực tiễn. Nhà trường cũng cam kết 100% sinh viên được giới thiệu việc làm sau tốt nghiệp.

Hội thảo không chỉ là nơi cập nhật những xu hướng học thuật mới, mà còn là cầu nối giữa lý luận và ứng dụng. Những đề xuất từ hội thảo mở ra hướng đi rõ ràng cho việc xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù mang giá trị văn hóa, đồng thời thúc đẩy đổi mới, sáng tạo trong toàn ngành.

Qua đó, du lịch Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc phát triển kinh tế, mà còn trở thành động lực bảo tồn văn hóa, gìn giữ bản sắc và lan tỏa giá trị Việt ra thế giới.

Vương Linh