Giảm phát thải từ vườn cây đến nhà máy

Mới đây đoàn nhà báo thuộc Hội Nhà báo TP.HCM đã có chuyến thực tế tìm hiểu viết bài về những doanh nghiệp "tiên phong" áp dụng chuyển đổi xanh, phát triển bền vững tại khu vực miền Đông nam Bộ.

Điểm đầu tiên đoàn tới, Khu công nghiệp (KCN) Tân Bình, trú đóng tại phường Vĩnh Tân, TP.HCM do Công ty CP KCN Tân Bình thuộc Công ty Cổ phần (CP) Cao su Phước Hòa làm chủ đầu tư. Đây là đơn vị, có thành tích 5 năm liên tiếp (2019 - 2023) đạt chứng chỉ doanh nghiệp Bền vững (CSI); được xếp là doanh nghiệp hạng 1 và nhận Giải Sao Vàng Đất Việt năm 2021.

Đón đoàn, ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty CP KCN Tân Bình cho biết, hiện dự án KCN Tân Bình có tổng diện tích 352,5 ha và đã cơ bản được lấp đầy. Đây là minh chứng sức hút của một KCN được quy hoạch bài bản và có cơ sở hạ tầng đồng bộ.

Ông Tuấn nói: Từ thành công ban đầu hiện KCN Tân Bình đã và đang triển khai theo định hướng trở thành hình mẫu KCN xanh - sạch - hiện đại, góp phần vào tăng trưởng kinh tế công ty, tập đoàn và của TP.HCM, đồng thời, thúc đẩy phát triển công nghiệp sinh thái tại Việt Nam.

Chia tay KCN Tân Bình, đoàn tới xưởng sản xuất phân bón Phước Hòa, Công ty CP Cao su Phước Hòa. Chứng kiến, một nhóm công nhân đang đưa những bao phân bón thành phẩm lên xe tải nhỏ ngay trước sân phân xưởng sản xuất này.

Đón và đưa đoàn vào bên trong thăm xưởng sản xuất phân bón, ông Lê Quốc Duy, Phụ trách xưởng sản xuất này chỉ tay về hướng có hệ thống chiếc máy đang “nhả ra” những bao phân bón hữu cơ mang thương hiệu Phước Hòa, cho chúng tôi biết trước thực tế phải chi hàng tỉ đồng mỗi năm để xử lý lượng bùn thải từ các nhà máy chế biết mủ cao su rất tốn kém và nếu xử lý không tốt còn gây ô nhiễm môi trường. Đội ngũ cán bộ của công ty đã tiến hành nghiên cứu, tìm ra giải pháp chế biến phân bón từ bùn thải của nhà máy chế biến mủ.

Năm 2017, công ty đưa vào sản xuất thử nghiệm, đến năm 2019 nghiên cứu này được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (nay là Bộ Nông Nghiệp và Môi trường) cấp phép. Từ đó, công ty đã đưa công trình nghiên cứu này vào sản xuất chính thức với công suất khoảng 1.000 tấn phân bón hữu cơ/năm. Qua đó, không chỉ làm giảm thiểu được phát thải từ vườn cây đến nhà máy, mà còn làm lợi mỗi năm hàng tỉ đồng cho doanh nghiệp.

Chia sẻ về lợi ích của phát triển bền vững, ông Trần Hoàng Giang, Phó Tổng Giám đốc, phụ trách Công ty CP Cao su Phước Hòa, khẳng định: "Phát triển bền vững không còn là lựa chọn, mà là con đường bắt buộc” nếu doanh nghiệp muốn tồn tại và tăng trưởng trong bối cảnh toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu và áp lực ngày càng lớn từ các thị trường xuất khẩu.

Theo ông Giang, những năm gần đây cùng với việc sản xuất phân bón từ bùn thải, công ty triển khai xây dựng kế hoạch và chương trình hành động theo định hướng tăng trưởng xanh qua việc tái thiết vườn cây cao su.

Việc này được thực hiện đồng bộ từ khâu xây dựng vườn ươm, vườn nhân giống, chăm sóc đến khai thác mủ. Với việc triển khai đồng bộ xanh hóa từ vườn cây đến nhà máy. Với việc triển khai đồng bộ này, năm 2024 Công ty CP Cao su Phước Hòa được vinh danh trong top 100 doanh nghiệp bền vững và được tôn vinh trong Top 50 Doanh nghiệp Lợi nhuận xuất sắc Việt Nam.

Vẫn tận thu nguồn bùn thải để làm phân bón, nhưng Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long (Công ty Cao su Bình Long) lại áp dụng mô hình dùng bùn thải của nhà máy chế biết mủ để nuôi trùn quế, thu lại phân của nó dùng bón cho vườn cây cao su của công ty. Ông Bùi Đình Bảy, Phó tổng Giám đốc Công ty Cao su Bình Long (một trong những thành viên nhóm nghiên cứu này, cho biết khi đưa chúng tôi tới thực địa nơi nuôi trùn quế của công ty.

Theo ông Bảy, hiện công ty có 2 địa điểm nuôi trùn quế, mỗi năm thu được khoảng 500 tấn phân trùn quế dùng làm nguồn phân bón hữu cơ phục vụ sản xuất. “Không còn mất tiền xử lý bùn thải lại có nguồn phân bón hữu cơ phục vụ sản xuất, theo đó tiết kiện được hàng tỉ đồng mỗi năm cho công ty. Qua trọng hơn, hoạt động này đã góp phần làm giảm phát thải gây ô nhiễm môi trường từ vườn cây đến nhà máy và khu dân cư.

Người lao động được hưởng lợi kép

Xe của đoàn đến đội 2 , Công ty TNHH MTV Cao su Lộc Ninh (Công ty Cao su Lộc Ninh) trú đóng tại xã Lộc Tấn, tỉnh Đồng Nai (huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước cũ) đúng thời điểm công nhân nghỉ giữa ca để dự ăn cơm Công đoàn, được tổ chức ngay tại nhà của tổ.

Quan sát, chúng tôi nhận thấy trên những chiếc bàn ăn được kê cẩn thận dưới tán rừng cao su có rất nhiều món ăn ngon như gỏi thập cẩm tôm thịt, bánh hỏi thịt heo quay, lẩu hải sản… đợi công nhân thưởng thức. Tại đây, lúc này tiếng cười nói rộn ràng vui vẻ của các anh, chị công nhân tạo không khí ấm áp thân tình như một gia đình đông con. 

Đại diện đội 2, Công ty Cao su Lộc Ninh, cho biết ngày thường công nhân tự mang cơm để ăn khi nghỉ giữa ca. Hôm nay gần 100 công nhân của đội có mặt đông đủ ở đây để thưởng thức bữa cơm Công đoàn do Công đoàn công ty tự tổ chức “chiêu đãi” nhân Tháng Công nhân - An toàn vệ sinh lao động năm 2025.

 Có mặt tham gia bữa tiệc sớm, anh Điểu Kinh (dân tộc S’tiêng), người đã gắn bó 5 năm với đội 2, Công ty Cao su Lộc Ninh, cho biết mới vào đầu vụ thu hoạch, công nhân cạo mủ như anh có thu nhập khoảng 8 - 9 triệu đồng/tháng. Đến thời điểm những tháng cuối năm cây cao su cho sản lượng cao, thu nhập của công nhân nhiều người đạt 19 - 20 triệu đồng/tháng.

Ngoài ra, công ty còn đóng đủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho công nhân. Hàng tháng công nhân còn có thêm tiền ăn ca, chế độ làm việc độc hại; hằng năm được đi tham quan, du lịch trong nước. Ai có thành tích xuất sắc, như đạt giải trong các kỳ hội thi tay nghề “Bàn tay vàng” của công ty hoặc tập đoàn, sẽ được cho đi nghỉ mát ở nước ngoài. 

Trong không khí vui vẻ, ông Nghiêm Thiên Bảo, Nhóm trưởng nhóm sản xuất số 5, đội 2, Công ty Cao su Lộc Ninh, nói: Từ ngày công ty áp dụng tiêu chuẩn FE (xanh sạch, không dùng hóa chất độc hại tại vườn cây) công nhân được làm việc trong môi trường luôn sạch - đẹp, nên sức khỏe công nhân tốt hơn. “Vui hơn nữa, từ khi áp dụng tiêu chuẩn FE năng xuất lao động của công nhân trong nhóm của tôi đạt và vượt kế hoạch được giao, lương thưởng theo đó được đảm bảo tháng sau cao hơn tháng trước”, ông Thiên Bảo nói.  

Theo ông Nguyễn Trường Giang, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cao su Lộc Ninh, từ năm 2020 công ty bắt đầu tham gia Hệ thống Quản lý rừng bền vững theo tiêu chuẩn VFCS/PEFC với hơn 3.400 ha. Đến năm 2024, toàn bộ diện tích cao su hơn 10.000 ha thuộc 7 đội sản xuất của công ty đã được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững. Qua đó, thương hiệu của công ty được nâng cao, giá bán sản phẩm tăng trên trường quốc tế, thu nhập của người lao động tăng ổn định, bình quân 11- 12 triệu đồng/tháng.

Điểm đến cuối của đoàn, Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng (Công ty Cao su Phú Riềng), một trong những đơn vị đã áp dụng tăng trưởng xanh gắn liền phát triển bền vững từ những ngày đầu VRG triển khai.

Hiện tổng diện tích vườn cây của công ty đang quản lý là hơn 19.700 ha. Trong đó có gần 19.000 ha diện tích vườn cao su đang được duy trì và áp dụng hiệu quả chứng chỉ quản lý rừng theo tiêu chuẩn chuỗi hành trình sản phẩm PEFC-CoC. Cùng với đó, công ty thực hiện tốt việc duy trì và cập nhật tiêu chuẩn chuỗi hành trình sản phẩm PEFC-CoC theo phiên bản mới PEFC ST 2002:2020 cho 2 nhà máy chế biến mủ cao su. 

Tiếp và chia sẻ với đoàn, ông Lưu Thế Doanh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV Công ty Cao su Phú Riềng, cho biết hiện sản phẩm của công ty đã có mặt ở trên 40 quốc gia và vùng lãnh thổ và được các đối tác đánh giá là một công ty hàng đầu, có thương hiệu mạnh và bền vững.

Năm 2024, công ty có tổng doanh thu là 1.639 tỷ đồng (đạt 129% kế hoạch), lợi nhuận trước thuế là 437 tỷ đồng, đạt 163% kế hoạch, nộp ngân sách trên 170 tỷ đồng, đạt trên 173% kế  hoạch. Với thành tích đạt được, công ty đã ổn định việc làm và thu nhập cho gần 5.000 cán bộ, viên chức và người lao động với mức 12,67 triệu đồng/người/tháng.

Sau thời gian làm việc hiệu quả, chúng tôi phải chia tay các anh chị cán bộ, công nhân lao động Công ty Cao su Phú Riềng những người đang trực tiếp làm việc tại các vườn cây, trong nhà máy chế biến mủ cao su theo hướng sản xuất xanh, phát triển bền vững được VRG đang triển khai mạnh mẽ.  

Đăng Hải