Hội thảo có sự tham gia của lãnh đạo Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương; đại diện các đơn vị, doanh nghiệp trong ngành sữa như Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk), Tập đoàn TH... Các đại biểu đã trình bày nhiều tham luận quan trọng, đồng thời đưa ra đề xuất, kiến nghị nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành sữa Việt Nam

Vinamilk – Doanh nghiệp tiên phong trong phát triển ngành sữa

Theo ông Nguyễn Quang Trí – Giám đốc Điều hành Marketing của Vinamilk – chiến lược phát triển ngành sữa là một định hướng lớn của Nhà nước, mang ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với sức khỏe cộng đồng mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Để hiện thực hóa định hướng này, cần có sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa các bộ, ngành như Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cùng với Hiệp hội Sữa Việt Nam và các tổ chức liên quan.

Dưới góc nhìn từ doanh nghiệp tiên phong, ông Nguyễn Quang Trí cho rằng để ngành sữa phát triển mạnh mẽ và vững chắc, các doanh nghiệp cần không ngừng bám sát thị trường, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng ngày càng đa dạng trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, việc nhạy bén nắm bắt, đón đầu xu hướng tiêu dùng – từ thực phẩm tốt cho sức khỏe, thân thiện với môi trường đến việc định hình các nhu cầu mới – sẽ là yếu tố quyết định thành công.

Đại diện Vinamilk nhấn mạnh ba trụ cột nâng cao năng lực cạnh tranh ngành sữa, gồm: đổi mới công nghệ, mở rộng vùng nguyên liệu trong nước, và tăng cường hợp tác quốc tế. Đây là những nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực thích ứng thị trường và phát triển bền vững.

Cùng với nội lực doanh nghiệp, ông Trí khẳng định vai trò thiết yếu của chính sách hỗ trợ từ Nhà nước, như một đòn bẩy quan trọng để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược. Vinamilk hiện đang tích cực đưa các thành tựu khoa học dinh dưỡng toàn cầu đến gần hơn với người tiêu dùng trong nước, đồng thời nâng cao hiệu quả sản xuất – kinh doanh, đóng góp tích cực vào sự phát triển của ngành và nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng.

Ông cũng đề xuất Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, đơn giản hóa thủ tục đầu tư và đăng ký sản phẩm, giảm gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp. Đồng thời, cần thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại, tháo gỡ rào cản kỹ thuật trong xuất khẩu, hỗ trợ đổi mới công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Đặc biệt, ông nhấn mạnh sự cần thiết của cơ chế đối thoại định kỳ giữa Nhà nước và doanh nghiệp, nhằm tháo gỡ kịp thời vướng mắc, tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh và bền vững.

Tập đoàn TH: Tự chủ nguyên liệu – Chiến lược sống còn của ngành sữa

Ở góc độ khác, ông Ngô Minh Hải – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn TH – cho rằng Việt Nam có đầy đủ điều kiện để tiến tới tự chủ hoàn toàn về nguồn nguyên liệu sữa tươi. Theo ông, đây không chỉ là mục tiêu khả thi mà còn cần được xác định là một ưu tiên chiến lược quốc gia, nhằm đảm bảo an ninh dinh dưỡng, giảm phụ thuộc nhập khẩu và nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Hiện nay, ngành sữa Việt Nam vẫn phụ thuộc đáng kể vào sữa và bột sữa nhập khẩu, chủ yếu dùng cho sản xuất sữa công thức và sữa hoàn nguyên. Năm 2024, kim ngạch nhập khẩu sữa và các sản phẩm từ sữa đã vượt 1,1 tỷ USD, trong khi nguồn sữa tươi nguyên liệu trong nước chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu.

Thực trạng này không chỉ tạo áp lực lớn về chi phí mà còn ảnh hưởng tới khả năng tiếp cận sản phẩm chất lượng cao của người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em – nhóm đối tượng cần được ưu tiên trong chính sách dinh dưỡng quốc gia.

Ông Hải nhận định, nếu được hoạch định và triển khai chiến lược một cách rõ ràng, ngành sữa Việt Nam có thể nâng tỷ lệ tự chủ nguyên liệu từ hơn 40% hiện nay lên khoảng 70% vào năm 2035, với mức tiêu thụ sữa bình quân đạt 54 lít/người/năm.

Kiến nghị chính sách thúc đẩy ngành chăn nuôi bò sữa

Tập đoàn TH cũng đề xuất nhiều chính sách cụ thể nhằm phát triển ngành chăn nuôi bò sữa theo hướng hiện đại, công nghệ cao.

Trong đó: Về thuế và tài chính: Kiến nghị áp dụng thuế VAT 0% cho sữa tươi nguyên liệu tiêu thụ trong nước để kích cầu và hỗ trợ sản xuất; đồng thời có chính sách trợ giá đầu tư tài sản cố định, ưu đãi lãi suất và con giống cho doanh nghiệp chăn nuôi công nghệ cao.

Về đất đai: Cần có cơ chế khuyến khích tích tụ ruộng đất, chuyển đổi các nông lâm trường hoạt động kém hiệu quả thành vùng chăn nuôi tập trung. Đồng thời, cần tạo điều kiện để nông dân tham gia chuỗi sản xuất ứng dụng công nghệ cao cùng với doanh nghiệp, đảm bảo hiệu quả và bền vững.

Hướng tới ngành sữa phát triển bền vững, có tầm nhìn dài hạn

Tại hội thảo, các đại biểu đã trình bày nhiều tham luận và đề xuất nhằm thúc đẩy ngành sữa phát triển bền vững, từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Các ý kiến đều thống nhất rằng để ngành sữa Việt Nam phát triển vững chắc đến năm 2030 và hướng tới tầm nhìn 2045, cần sự đồng hành của cả Nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan trong việc xây dựng chính sách, đầu tư công nghệ, đào tạo nhân lực và mở rộng thị trường. 

Vương Linh